Yeşiller, gezegenin yok olmaya doğru gittiği bir dönemde politikanın iklim kriziyle mücadeleye öncelik vermesi gerektiğini savunan bir siyasi hareket. Kimi ülkelerde hükümet ortağı olacak kadar fazla oy alan hareketi Türkiye’de de canlandırmaya çalışan kişilerden Yeşiller Partisi Eş Sözcüsü Koray Doğan Urbarlı ofisimizi ziyaret etti ve sorularımı içtenlikle yanıtladı.<img src="https://images.aposto.com/2022/6/4/1657759836324.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.51" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Evrensel<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">İçişleri Bakanlığı'nın "müthiş istisnai" engeli</h2>Türkiye’de siyasi parti kurmanın dernek kurmaktan bile daha kolay olduğunu söyleyen Urbarlı, tüm yasal prosedürleri yerine getirmelerine rağmen İçişleri Bakanlığı’nın ilgili belgeleri vermeyerek partinin resmi kuruluşunu bloke etmesini “siyasi komedi” olarak tanımladı. Haklarını yargı yoluyla aradıklarını, İçişleri Bakanlığı’nın mahkemeye bu blokajın sebebini açıklayamadığını ve mahkemenin devamlı olarak bakanlığa ek süre tanıdığını anlattı.“Gerçekle bağlarının kopmadığını” belirten Urbarlı, Yeşiller Partisi’nin resmi olarak kurulduğu gün birinci parti olmayacağını bildiklerini, buna rağmen karşılaştıkları politik engellemenin “mantıksız” olduğunu ifade etti. “Bizi engelliyorlar demenin komik duruma düşmek olacağını ancak ittifak sisteminde Yeşiller’in yer alacağı tarafın albenisinin artacağını, Yeşiller’in yakaladığı uluslararası ivmeyi de gözetince varlıklarının çarpan etkisi yaratacağını” dile getirdi.Urbarlı’ya HDP çatısı altında siyaset yürüten Yeşiller ve Sol Gelecek’ten nasıl ayrıştıklarını da sordum. 2016’da bu partiden ayrıldığını ifade eden Urbarlı, “kağıt üzerinde belirgin bir ayrışma olmadığını ancak kendilerinin HDP çatısı altında olmak yerine daha bağımsız bir çizgide politika yapmak istediklerini, HDP ile işbirliği olabileceğini” belirtti.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">“Üçlü kriz: Ekonomik, ekolojik, sosyal”</h2>Partinin ismi sebebiyle “tematik” bir parti olarak görüldüğünü ancak sadece ekoloji konusunda çalışmadıklarını, “bir gün tek başlarına iktidar olurlarsa 25 tane Çevre Bakanı atamayacaklarını” dile getirdi.Örneğin Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesine karşı nasıl bir ses çıkartabileceklerini, benzer düşüncedeki insanları nasıl etkileyebileceklerini tartıştıklarını, “Rusya’nın nükleer santral inşa ettiği Akkuyu’dan gönderilmesi” konulu bir kampanyayla diğer partilerden de ayrıştıklarını söyledi.<img src="https://images.aposto.com/2022/6/4/1657759738312.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.79" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Dünyada sosyal, ekonomik ve ekolojik bir “üçlü kriz” yaşandığını öne süren Urbarlı, bu krizlerin birbirlerini tetiklediğini söyledi. Ekonomik ve ekolojik krizlerin her gün yüzümüze çarptığını, göç konusunun ve nefret körükleyen aşırı sağın yükselişinin sosyal krizler olduğunu ifade etti. Bu üçlü krize verilecek yanıtlarla “var oldukları yerde fark yaratabileceklerinin farkında olduklarını” dile getirdi.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Adil dönüşüm</h2>Türkiye gibi sorunların görece daha yakıcı olduğu ülkelerde Yeşiller’in ön plana çıkamadığı, refah seviyesinin daha yüksek olduğu ülkelerde Yeşiller’in daha büyük bir siyasi aktöre dönüştüğü düşünceme katılıp katılmadığımı sorduğumda “ekonomik gelişmesinin tamamlayamamış ülkelerde yeşil politikanın lüks kaçıyor olabileceği” yanıtını verdi. Türkiye özelinde sola yakın olması gereken insanların sağ partilerin seçmeni olmasının, merkez sağa yakın olması beklenecek insanların da merkezin soluna oy vermesinin sosyolojik bir gerçeğimiz olduğunu ifade etti.Kendilerine sosyal medyadan gelen bazı yorumlarda “iktidara gelseniz siz bize araba sürdürmezsiniz, et de yedirtmezsiniz, şimdi de ne et alabiliyoruz ne araba, sizin AKP’den ne farkınız var?” ifadelerinin kullanıldığını belirtti. Bu eleştiriyi zekice bulduğunu ancak son dönemde ortaya atılan “adil dönüşüm” kavramının öneminin burada ortaya çıktığını söyledi. Dünyanın bu hale gelmesinde herkesin ve her ülkenin eşit paya sahip olmadığını, dolayısıyla herkesten aynı oranda sorumluluk beklenmesinin adil olmayacağını ve insanların bu hareketten uzaklaşacağını dile getirdi. Yirmi yıldır sürekli mutluluğu ve hayat standartları düşen, gençliğini kaybettiğini düşünen insanlara sadece “dünyayı kurtarmamız lazım” demenin bir karşılığı olmayacağını belirtti.Yine de tüketim talebini kısmanın öneminin de altını çizen Urbarlı’ya bireysel hayatlarımızda çöplerimizi düzenli ayrıştırmak ya da enerji tüketimimizi azaltmak gibi önlemlerin ne kadar etkili olduğunu sordum. Çöpleri ayrıştırmaya çalışırken ithal edilen çöplere tanık olmanın ya da işe toplu taşıma ile giderken boş inip kalkan uçakları görmenin kişisel motivasyonu bozmasının çok anlaşılır olduğunu, bireysel çabalarımızı sürdürürken esas zararı yaratan büyük şirketlerin regüle edilmesi gerektiğini ifade etti. Türkiye’yi karbon nötr hale getirmenin teknik olarak mümkün olduğunu bildiklerinin altını çizdi.<img src="https://images.aposto.com/2022/6/4/1657758820738.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.70" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Cumhuriyet<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yeşil Yeni Düzen</h2>Yeşiller’in Eş Sözcüsü, belli iş kollarında değişimler yaratarak hem dünyayı kurtarmayı hem yeni ekonomik fırsatlar yaratmayı hem de sosyal problemleri çözmeyi amaçlayan, yani bahsettiği üçlü krizden ortak bir çıkışı öngören “yeşil yeni düzen” ya da “yeşil mutabakat” kavramından bahsetti.Uluslararası Çalışma Örgütü’nün bir raporuna göre Türkiye’nin karbon emisyonlarını azaltmak için enerji dönüşümüne başlamasının bütçeye 8 milyar dolar katkı yapacağını ve 300 bin istihdam yaratacağını söyledi.&nbsp;Ukrayna’daki savaşın enerji güvenliği konusunu ön plana çıkardığı, Rusya’dan doğalgaz almanın “savaşı finanse etmek” olarak görüldüğü bir dünyada Avrupalı devletlerin kömüre ve nükleer enerjiye dönmesi hakkındaki düşüncelerimi sorduğumdaysa nükleerin “ucuz ve yeşil” imajının yanlış olduğunu, bugün yaşanan enerji krizine karşı önerilen çözüm önerilerinin gerçekçi olmadığını ancak bugünkü krizin uzun vadede yeşil enerjiye geçiş için bir fırsat olabileceğini düşündüğünü ifade etti.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Dünyada Yeşiller</h2>Yeşiller’in dünyada “burjuva bohem” ideolojisi olarak görüldüğünü ancak bugün bu algının büyük oranda kırıldığını, aksi takdirde Almanya’da iktidar ortağı olmanın, Avusturya’da Cumhurbaşkanı çıkarmanın mümkün olmayacağını öne sürdü.İrlanda’daki Yeşiller Partisi’nin gençlerin çok sevdiğini, yüksek oy oranlarına ulaşmasa da partinin söylemlerinin ağırlığı olduğunu ve diğer partilerin programlarını etkilediğini gözlemlemiştim. Urbarlı da “iklim değişikliği iklim krizine döndükçe” &nbsp;Yeşiller’in ve fikirlerin ana akımlaştığını, Yeşiller Partisi’nin Almanya’da 2001 yılında söylediklerinin bugün Hristiyan Demokratların söylemleri haline geldiğini dile getirdi.<img src="https://images.aposto.com/2022/6/4/1657759929122.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="2.36" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">ReutersUrbarlı’ya başka ülkelerdeki Yeşiller ile nasıl bir ilişkileri olduğunu sorduğumda hiçbir partiyle organik bağları olmadığını ancak uluslararası tartışma platformlarında yer aldıklarını, “eşitler arası bir ilişki kurmak istediklerini” cevabını verdi. Uzaktan bakan bir insanın dünyadaki tüm Yeşiller’i her konuda aynı düşünen partiler sanabileceğini oysa ciddi farklılıklar bulunduğunu, farklı ülkelerde sola ya da liberalizme yakın Yeşiller olduğunu belirtti.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Kazanım için taviz verirler mi?</h2>Kimi Yeşiller’in kazanımlar için tavizler vermeyi kabul ederek hükümet ortağı olduğu, kimi Yeşiller’in ise sadece yapılması gerekeni söyleyip muhalefet görevine getirmeyi tercih ettiği gözlemimi aktardım ve ilkesel olarak hangi duruşa yakın olduklarını sordum. Urbarlı, Almanya’da Yeşiller’de yaşanan “realist-fundamentalist” ayrımından bahsetti. İktidara geldiklerinde NATO’nun Sırbistan’ı bombalamasına destek olmaları sebebiyle partinin çektiği tepkinin bugün yine iktidardaki Yeşiller’in Rusya saldırısına karşı kamuflaj giyerek Ukrayna’ya destek olsalar da verilmediğini Avrupa’nın güvenlik kaygılarına ve algılarına bağlayarak anlattı.&nbsp;“İdeallerin peşinden koşan, dar, demir leblebi bir parti mi yoksa daha geniş, müzakareci bir parti mi?” ayrımını “güce” bağlayan Urbarlı, ideallerini iyi savunacaklarını ancak bu ideallerini günün gerekliliğine göre analiz ederek güncellememeleri halinde tarihin gerisinde kalacaklarını, müzakere etmek için de güçlenmek zorunda olduklarını söyledi. Örneğin tüm kömür santrallerinin kapatılması sağlanacaksa geçiş döneminin doğalgazla yürütülmesini kabul edebileceklerini dile getirdi. Yeşiller Partisi’nin sadece idealleri etrafında toplanan küçük bir grup olarak kalmasını istemediğini belirtti.Seçim öncesinde muhalefetin ortak cumhurbaşkanı adayına ikinci turda koşulsuz şartsız destek mi vereceklerini, yoksa örneğin Türkiye’nin kömürden çıkışının programa eklenmesi gibi bir kazanım karşılığında mı bu desteğin verileceğini sordum. "Kişisel görüşüne göre AKP-MHP rejiminin bir an önce bitmesi için muhalefete koşulsuz şartsız destek verilmesi gerektiğini ancak şu an parti adına konuşmasının doğru olmayacağını” söyledi. Müzakerenin ikinci tur aşamasında değil, henüz aday belirleme aşamasındayken yapılmasını daha doğru bulduğunu, hatta “kartları açık bir parti olduklarını, Cumhur İttifakı’na asla destek olmayacaklarını ve muhalefetle yapılacak görüşmeleri müzakere olarak değil katkı vermek olarak gördüğünü” ekledi.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Taban oluşturmak ve yerel ekoloji mücadelelerini merkezileştirmek</h2>İronik şekilde dünyada Yeşiller’in “kırsala inememe” probleminin sürdüğünü, şehir merkezlerindeki desteğin kırsala doğru gittikçe eridiğini dile getirdi.Türkiye’de taban oluşturmak konusunda nasıl bir çaba içine gireceklerini sorduğumdaysa şehirlerde durumun pek farkında olmasa da dünyadan farklı olarak Türkiye’nin her bölgesinde yerel çevre mücadeleleri olduğunu söyledi. Erzincan’da Hakkari’de, Kazdağları’nda, Muğla’da, Karadeniz’de ya da çok başka bölgelerde yapılaşmaya, madenlere ya da santrallere karşı kimisi başarı kimisi başarısızlıkla sonuçlanan onlarca çevre mücadelesi örneğini sıraladı. Bu mücadelelerdeki politik bilinç eksikliğine dikkat çekti ve “biz bir şey başaracaksak eğer, bunu politik bir bilince çevirerek başarırız” cümlesini kurdu. Bunun “Biz geldik ve sizi politikleştireceğiz” deme kibri olarak anlaşılmamasını dileyen Urbarlı, bu mücadelelere zaten parti üyelerinin de katıldığını, yereldeki ortak mücadelelerde birbirlerinden öğrenerek bir yapı oluşturmak istediklerini söyledi.<img src="https://images.aposto.com/2022/6/4/1657760004395.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.93" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">BianetTarihin akış yönünü düşününce büyük bir hata yapılmadığı takdirde Yeşiller’in zaten şehirlerde ve üniversitelerde büyüyeceğini ancak yerel mücadeleleri ortaklaştırma, birleştirme ve merkezileştirmenin önemine dikkat çekti.Aksi halde yerelde başarıya ulaşan mücadelelerin devamlılığını sağlamanın mümkün olmadığını, örneğin mücadele sonucu engel olunan bir termik santralin birkaç yıl sonra birkaç kilometre uzağa kurulabileceğini söyledi.

Spektrum

Yeşiller Partisi Eş Sözcüsü Koray Doğan Urbarlı Spektrum'a konuştu. 

Kurulması engellenen Yeşiller Partisi neler söylüyor, neler yapıyor?

• Yeşiller Partisi, İçişleri Bakanlığı’na yaptığı başvuru sürecini tamamlayarak siyasi parti statüsü <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmNjhiYWM3OTQ0NTg1MDAwODM1ODI1NSZ1c2VyPTVlNWJlOWYwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4YSZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cuZ2F6ZXRlZHV2YXIuY29tLnRyJTI1MkZwb2xpdGlrYSUyNTJGMjAyMCUyNTJGMDklMjUyRjIxJTI1MkZ5ZXNpbGxlci1wYXJ0aXNpLWt1cnVsZHUtc29uLWNpa2lzaS1hcml5b3J1eiUyNTJG"">kazandı.</a> Partinin 110 kurucu üyesi bulunuyor.<ul><li>Yeşiller: Parti kendi deyimiyle “doğaya uyumlu, iklim krizi ile mücadele eden, barış içinde ve şiddetsiz, toplumsal cinsiyet eşitliğini gözeten ve feminizmi vurgulayan, yerel ve doğrudan demokrasiye inanan, sürdürülebilir, adil paylaşımı ve özgür yaşamı gözeten” bir yapıyla yola çıkıyor. Partinin eş sözcüsü Koray Doğan Urbarlı, partinin kuruluş amaçlarının başında ise dünyadaki yeşil bilinci Türkiye’ye de getirmek olduğunu belirtiyor. &nbsp;</li><li>Dahası:&nbsp;Özellikle Avrupa'da kurumsallaşmış demokrasinin içinde kendine önemli bir yer bulan "yeşil siyaset" tabirinin geçmişine ve bugününe dair daha fazla bilgi için politika odaklı bültenimiz Spektrum'un 8 Temmuz tarihli sayısında Bartu Özden'in kaleme aldığı&nbsp;<a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmNjhiYWM3OTQ0NTg1MDAwODM1ODI1NSZ1c2VyPTVlNWJlOWYwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4YSZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZhcG9zLnRvJTI1MkZzJTI1MkY1ZjA1YmZhY2RhOGU2ZTAwMDdkNjkxMDQ="">Avrupa'da Yeşil Dalga</a>&nbsp;başlıklı yazıyı önerebiliriz.</li></ul>

Koray Doğan Urbarlı ile ilgili hikayeler